En düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı: İşçi ve memur emeklileri için en kötü yıl 2024

2024 yılı başında Hazine desteğiyle en düşük emekli maaşı 7 bin 500 liradan 10 bin liraya çıkarıldı. Asgari net aylık ücret 17 bin 2 lira oldu.

Emekli ve kamu çalışanlarının en düşük maaşlarının asgari ücrete oranı AK Parti iktidarı döneminde hiçbir dönemde 2023’teki kadar düşük olmamıştı. Ancak emekliler için 2024 yılı daha da kötü olacak. Asgari ücretle karşılaştırıldığında 2024 yılı emekliler ve kamu çalışanları açısından en kötü yıl olarak kayıtlara geçecek. Ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2024 yılını “Emekliler Yılı” ilan etti.

2003 yılında en düşük işçi emekli maaşının (4a) asgari ücrete oranı 1,47 idi. Yani emekli işçiler asgari ücretin yüzde 47 fazlasını alıyordu. Bu oran 2023’te 0,71 iken 2024’te 0,61’e düştü. Yani işçinin en düşük emekli maaşı asgari ücretten yüzde 39 daha düşük. Bu oran 2011 yılından itibaren her yıl giderek azalmaktadır.

Kamu çalışanlarına yönelik en düşük emekli maaşı (4c), 2003 yılında asgari ücretin 1,87 katı kadardı. Bu oran 2023 yılında ilk kez 1’in altına düşerek 0,86’ya ulaştı. Yani kamu çalışanlarının en düşük emekli maaşı ilk kez asgari ücretin altına düştü. 2024 yılında ise bu oran 0,80’e düştü. Kamu çalışanlarına yönelik en düşük emekli maaşı asgari ücretin %20 altındadır.

Aynı dönemde en düşük Bağ-Kur (4b) emekli maaşının tarım hariç asgari ücrete oranı da 0,96’dan 0,59’a düştü. Bağ-Kur’un en düşük tarımsal emekli maaşının asgari ücrete oranı 2003-2024 arasında 0,63’ten 0,59’a düştü. Gerçekte Bağ-Kur oranları daha düşük ama artıyor çünkü yüksek maaşlar düşük maaşların desteğiyle 10 bin liraya çıkarıldı. Hazine Bakanlığı.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emekli türüne göre en düşük emekli maaşlarını açıkladı. Açıklanan son veriler Ekim 2023’ü yansıtıyor. Emeklilere yönelik artış oranı %42,6 olduğundan, bu artışın 2023 yılı sonunda ücretlere eklenmesi, Ocak 2024’ten itibaren geçerli en düşük maaşı veriyor.

Böylece 2023 yılının ikinci yarısında 7 bin 324 lira olan asgari 4’üncü emekli maaşı, 2024 Ocak ayında 10 bin 444 liraya düşecek; 4b 6 bin 558 lira olan maaş 9 bin 352 liraya düşürüldü; 5 bin 163 lira olan 4b tarım maaşı 7 bin 362 liraya, kamu çalışanlarının en düşük emekli maaşı ise 9 bin 497 lira olan 13 bin 542 liraya yükseldi.

Ancak Hazine desteğiyle asgari emekli maaşı 10 bin liraya çıkarıldığı için Bağ-Kur emeklilerinin asgari maaşı da 10 bin liraya çıkacak.

Türkiye’de kaç emekli var?

Ekim 2023 itibarıyla Türkiye’de toplam 15 milyon 65 bin 742 emekli bulunuyor. Bunların yüzde 66,9’u emekliler (10,08 milyon); Bağ-Kur’da emeklilerin %12,8’i tarım hariç (1,92 milyon); Bunların %5,1’i Bağ-Kurlu tarım emeklileridir (0,77 milyon), %15,2’si ise kamu çalışanı emeklileridir (2,3 milyon). Bunlar teslim alınan dosyaların sayısını gösterir.

İşçinin en düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı

Emeklilerin çoğunluğu emekli işçi olduğundan onları daha yakından incelemekte fayda var.

2001 yılında işçinin en düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı 1,43’tü. AK Parti’nin maaşları ilk belirlediği 2003 yılında bu oran 1,47’ye yükseldi. Yani en düşük emekli maaşı neredeyse asgari ücretin 1,5 katıydı.

Bu oran giderek azalsa da 2016 yılında ilk kez 1’in altına düştü, bu ne anlama geliyor? Yani emekli maaşı asgari ücretin altında. Hemen hemen her yıl azalan bu oran 2023 yılında 0,71’e düştü.

2024 başında bu oran 0,61. Emeklilik maaşlarında ciddi bir iyileşme olmazsa 2024, 2001’den bu yana en kötü yıl olacak.

Daha somut bir karşılaştırma için yıllık asgari ücret ve en düşük 4’üncü emekli aylığını inceleyebilirsiniz. Buradaki maaşlar yılın ortalama maaşını göstermektedir. Örneğin 2023 yılının ilk yarısında asgari ücret 8 bin 507 lira olacak; İkinci yarıda ise 11 bin 402 lira oldu. Dolayısıyla 2023 yılında ortalama aylık maaş 9 bin 955 TL oldu.

2001’den bu yana diğer emekli türlerinin gelişimi gözlemlendiğinde, 2000’li yılların başında en iyi durumda olan 4c kamu çalışanı emeklilerin durumunun giderek kötüleştiği açıktır. Artık kamu çalışanlarının en düşük emekli maaşı asgari ücretin altında. 2023’ten sonra emekli kamu çalışanlarının en kötü yılı 2024 olacak.

Hazine desteği Bağ-Kur emeklilerine fayda sağladı

Asgari emekli maaşının Hazine desteğiyle 10 bin liraya tamamlanması Bağ-Kur emeklilerine fayda sağlıyor. Çünkü temel emekli maaşları 10 bin liranın altında.